Η σπηλιά του Αϊ Μηνά

Βρίσκονται επάνω στα όρια των νομών Καστοριάς και Κοζάνης και ονομάζονται Όντρια. Βλέπεις και μαθαίνεις πολλά όταν τα περπατάς. Σε μία πρώτη γνωριμία που είχαμε με το κομμάτι αυτό του Βοΐου όρους, εντοπίσαμε την σπηλιά του Αϊ Μηνά, που συνδέεται με τη λαογραφία της γύρω περιοχής.

Οι βόλτες μας στα Όντρια έχουν αποτελέσει ένα σημαντικό κομμάτι των οδοιπορικών μας. Τα χωριά Ζώνη και Δραγασιά του νομού Κοζάνης, βρίσκονται στους πρόποδες των μεγάλων Οντρίων, εκεί όπου έχουμε πάει 2-3 φορές. Ένα πρωί λοιπόν, ξεκινώντας από νωρίς, φτάσαμε στη Δραγασιά και ανεβήκαμε από τον χωματόδρομο πίσω από το χωριό, που οδηγεί απ' ευθείας πάνω στο βουνό. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας και με αυτά που είχαμε ακούσει, η σπηλιά του Αϊ Μηνά βρισκόταν κάπου στο ύψος της Δραγασιάς, στην βάση του "ζωναριού" (ζωνάρι ονομάζεται η οριζόντια λωρίδα βράχου που περιτριγυρίζει σχεδόν όλα τα Όντρια).

Γύρω στα 15 λεπτά περπάτημα χρειάστηκαν από εκεί που αφήσαμε το αυτοκίνητο και αφού πρώτα περάσαμε μία βρύση, φτάσαμε στη σπηλιά του Αϊ Μηνά. Αυτό που είδαμε ήταν 2 τρύπες στο βράχο, μία μικρή και μία μεγάλη, να βρίσκονται δίπλα δίπλα. Περπατήσαμε λίγο ακόμη και περνώντας από ένα άνοιγμα φτάσαμε στο σημείο, όπου η σπηλιά χωρίζεται σε δύο στοές.

Μία ανηφορική τρύπα κατευθύνεται προς τα πάνω-αριστερά και άλλη μία πιο στενή -που ίσα ίσα χωράει άνθρωπος-, δεξιά. Αυτή από αριστερά είναι αυτή που οδηγεί στο εκκλησάκι του Αϊ Μηνά. Το εκκλησάκι στην ουσία είναι ένας μικρός θάλαμος μέσα στη σπηλιά, ο οποίος μάλιστα φωτίζεται ελάχιστα από μία μικρή σχισμή του βράχου, που επικοινωνεί με το "έξω". Μονάχα τα φαγωμένα τούβλα στο έδαφος και οι λίγες παλιές εικόνες θυμίζουν ότι πρόκειται για εκκλησάκι. Ένα εκκλησάκι βέβαια το οποίο δεν έχει διαμόρφωση σαν αυτή μίας εκκλησίας αλλά βρίσκεται σε μία σπηλιά στην οποία δίνει και το όνομα του. Την Σπηλιά του Αϊ Μηνά...

Και η αλήθεια είναι πως δικαίως την μάθαμε ως σπηλιά και όχι ως σπήλαιο καθώς εκτός από το ότι είναι μικρή δεν έχει κάτι το ιδιαίτερο στον διάκοσμό της. Το στενό άνοιγμα από δεξιά που αναφέραμε παραπάνω δεν έχει μήκος μεγαλύτερο από 10 μέτρα. Το εκκλησάκι, απ' ότι λέει η προφορική ιστορία των χωριών, δεν βρίσκεται τυχαία εκεί. Ο μύθος λέει πως ο Άγιος Μηνάς, μην έχοντας καταφύγιο για να μείνει επάνω στο βουνό, πλησίασε με το άλογό του στον βράχο και το σήκωσε στα δύο του πόδια. Όταν λοιπόν το άλογο άρχισε να κατεβαίνει προς το έδαφος, ο Άγιος έβγαλε το μεγάλο του σπαθί και χτύπησε τον βράχο ο οποίος δημιούργησε μία τρύπα όπως ακριβώς την χρειαζόταν, για να διαμείνει σε αυτήν. Λένε μάλιστα πως υπάρχει στο τοίχωμα της σπηλιάς αποτύπωμα της παλαμής του Αγίου (πράγμα το οποίο εμείς δεν βρήκαμε) καθώς και σημάδια από τις οπλές του αλόγου.

Συνεχίσαμε την περιπλάνηση μας στο βουνό για να το γνωρίσουμε καλύτερα...

Κάπου στον δρόμο μας συναντήσαμε και την "τρύπα του αράπη". Έτσι ονομάζεται αυτή η σπηλιά που στην ουσία δεν είναι τίποτα παρά μία σχισμή του βράχου στην οποία ένας άνθρωπος δεν μπορεί να περπατήσει πάνω από 10 με 20 μέτρα γιατί η σχισμή στενεύει και θα κολλήσει.

Τέτοιες σπηλιές είναι λογικό να υπάρχουν αρκετές σε ένα βουνό με αυτήν την διαμόρφωση. Πολλές από τις σπηλιές αυτές συνδέονται με κάποιον μύθο, με κάποια ιστορία που συνήθως μιλά για δαιδαλώδη δίκτυα υπόγειας συγκοινωνίας (πχ ότι μπορείς να βγεις στην Ελασσόνα από τα Όντρια). Επίσης αυτές οι σπηλιές αποτέλεσαν σε κάποιες περιπτώσεις καταφύγια κυνηγημένων ή αμάχων σε περιόδο πολέμου.

Τους 2-3 μεγάλους περιπάτους μας στα Όντρια τους έχουμε ευχαριστηθεί με το παραπάνω και τελικά απ΄ότι φαίνεται το βουνό αυτό μας επιφυλάσσει και συνέχεια...

Κείμενο / Επιμέλεια: toulias

Συνεργάστηκαν / Εξόρμησαν: WiMax, nio, ioannis, stathis, stergios, psilos, hampos, garavelas