Η Βυζαντινή Καστοριά (Νο4)
Στο τέταρτο μέρος του αφιερώματος στις βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες της Καστοριάς, μεταφερόμαστε στο νοτιοδυτικό κομμάτι της πόλης που συναντάμε ακόμη οκτώ εκκλησίες. Η περιήγησή μας θα ξεκινήσει από την παραλιακή οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου όπου πίσω από τις γνωστές καφετερίες και λίγο ψηλότερα, βρίσκεται απομονωμένος, ο ναός των Αγίων Αλυπίου και Στυλιανού. Από εκεί ανηφορίζουμε για την πλατεία Ομονοίας όπου θα συναντήσουμε τρεις ακόμα εκκλησίες. Ανάμεσα στις οδούς Μητροπόλεως και Μανωλάκη και λίγο πριν την πλατεία, στριμωγμένος ανάμεσα σε πολυκατοικίες, στέκει ο ναός της Παναγίας Οικονόμου.
Από την πλατεία Ομονοίας και με κατεύθυνση προς τη μητρόπολη συναντάμε στα δεξιά μας, έναν από τους ομορφότερους και καλύτερα συντηρημένους, ναούς της πόλης. Είναι ο ναός του Αγίου Νικολάου του Κασνίτζη που ξεχωρίζει για την αρχοντιά του, παρά το μικρό του μέγεθος. Από το ίδιο σημείο αλλά από την αντίθετη κατεύθυνση, διακρίνουμε τον ναό των Αγίων Τριών που βρίσκεται επί της οδού Μητροπόλεως. Η επόμενή μας στάση είναι στον ναό των Ταξιαρχών Μητροπόλεως, μέσα στον οποίο είναι ενταφιασμένα τα λείψανα του Παύλου Μελά και της συζύγου του, Ναταλίας Δραγούμη. Όσοι επιθυμείτε να μπείτε μέσα στο ναό αναζητήστε τα κλειδιά στη γειτονιά.
Λίγες δεκάδες μέτρα παραδίπλα βρίσκεται και ο επιβλητικός ναός της Μητρόπολης Καστοριάς ενώ σχεδόν απέναντι, από την πάνω μεριά, συναντάμε τον ναό του Αγίου Αθανασίου του Μουζάκη. Η τελευταία στάση για την σημερινή μας περιήγηση, γίνεται στην παραλιακή οδό Ορεστιάδος, όπου ανάμεσα σε δέντρα και σπίτια διακρίνουμε τον ναό του Αγίου Νικολάου του Πετρίτη που εξωτερικά θυμίζει περισσότερο πέτρινο σπίτι και λιγότερο εκκλησία, λόγω της ασυνήθιστης κατασκευής του.
* 27. Αγίων Αλυπίου και Στυλιανού
28. Παναγίας Οικονόμου
29. Αγίου Νικολάου Κασνίτζη
30. Αγίων Τριών
31. Ταξιάρχη Μητροπόλεως
32. Μητρόπολη
33. Αγίου Αθανασίου Μουζάκη
34. Αγίου Νικολάου Πετρίτη
Η εικονική περιήγηση στις βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες της Καστοριάς έχει γίνει κυρίως με κριτήρια «γειτονιάς» και λιγότερο με τον πιο ορθό τρόπο, ο οποίος θα περιελάμβανε και τις κατευθύνσεις των δρόμων της πόλης για την ευκολότερη προσπέλαση, καθώς η βόλτα στα καλντερίμια, τις πολυκατοικίες και τις εκκλησιές θεωρούμε δεδομένο ότι δεν θα γίνει με αυτοκίνητο αλλά με τα πόδια. Η Καστοριά αν και σχετικά μικρή πόλη είναι από τις δυσκολότερες στον ακριβή εντοπισμό μιας τοποθεσίας λόγω του έντονου αναγλύφου και του ιδιόμορφου χαρακτήρα της. Όταν το αφιέρωμα ολοκληρωθεί, τα άρθρα θα συμπυκνωθούν σε ένα μεγάλο θέμα κι ίσως τότε αφιερώσουμε χρόνο για να φτιάξουμε έναν μεγάλο, αναλυτικό χάρτη, που θα περιλαμβάνει όλες τις εκκλησίες και θα προτείνονται οι συντομότερες και πιο ξεκούραστες διαδρομές.