Σπήλαιο των Νερών Νο4 ...και τελευταίο!

Καστανόφυτο Καστοριάς...

Κάπου εκεί βρίσκεται η ναυαρχίδα των υπόγειων αναζητήσεων της cyberότσαρκας, το σπήλαιο των Νερών! Τρία άρθρα για το συγκεκριμένο θέμα αποδείχτηκαν λίγα. Και η αλήθεια είναι ότι στις πρώτες από τις 11, επισκέψεις μας στο σπήλαιο δεν είχαμε ιδέα, ούτε στο ελάχιστο γι' αυτά που έχουμε να δούμε και να ζήσουμε στα σπλάχνα της γης του Βοΐου...

Προσπαθώντας να κάνουμε μία πρόχειρη ανασκόπηση για τις επισκέψεις μας στο σπήλαιο θα λέγαμε πως ουσιαστικά χρειάστηκαν σχεδόν 2 χρόνια για να αποκτήσουμε μία -σχεδόν- πλήρη εικόνα για το αντικείμενο της έρευνας. Τον χειμώνα του 2009 το ενδιαφέρον μας είχε αναθερμανθεί και για πρώτη ουσιαστικά φορά, έγιναν κάποιες λίγο πιο "τολμηρές" εξερευνήσεις, με κράνη και φακούς, με σύρσιμο και πέρασμα από μικρά ανοίγματα του σπηλαίου. Αυτήν την φάση των εξερευνήσεων την μοιραστήκαμε μαζί σας στην σελίδα μέσω του άρθρου "Σπήλαιο των νερών Νο3 - Έχει κι άλλο τελικά;".

Στις αρχές του Ιουνίου του 2009 είχαμε την χαρά να φιλοξενήσουμε στα μέρη μας, κλιμάκιο της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας που εδρεύει στην Αθήνα, και να περιηγηθούμε παρέα στην περιοχή του Βοΐου. Ήταν για εμάς μία πρώτης τάξεως αφορμή για να επισκεφθούμε εκ νέου το σπήλαιο, παρέα αυτήν την φορά, με ειδικούς. Έτσι, την τελευταία μέρα του τριημέρου της επίσκεψης συμφωνήσαμε με την υπόλοιπη ομάδα, που αποτελούνταν από μέλη της Ε.Σ.Ε. (σπηλαιολόγοι), της Ε.Τ.Α.Κ. (διασώστες) και της cyberότσαρκας, να την αφιερώσουμε στο σπήλαιο των Νερών.

Αυτήν την φορά λοιπόν, σαν μία πιο οργανωμένη αποστολή κι έχοντας περισσότερες δυνατότητες αλλά και ανθρώπους που ασχολούνται με το αντικείμενο στο πλευρό μας, μας δόθηκε η δυνατότητα να εξερευνήσουμε κυριολεκτικά σε βάθος το σπήλαιο. Δύο σήραγγες με αφετηρία την δεξιά πλευρά του κεντρικού άξονα της σπηλιάς εξερευνήθηκαν μέχρι τέλους, η μία μπορεί να ξεπερνάει τα 50 μέτρα σε μήκος και η άλλη περίπου φτάνει περίπου τα 20. Και κάπου εδώ τελειώνει για το, μέχρι τότε, γνωστό σε εμάς κομμάτι της σπηλιάς. Γύρω στα 200 μέτρα μήκος. Κάπου εκεί λοιπόν ξεκινά η περιπέτεια! Σε ένα σημείο όπου ο βράχος δεν σου επιτρέπει να είσαι ούτε καν στα γόνατα, αλλά να σέρνεσαι για τα καλά, έρχεται ένα δύσκολο ανέβασμα, ακολουθεί ένας μικρός θάλαμος. Εδώ είναι το σημείο όπου αν ποτέ φτάσει κάποιος θα πρέπει να το σκεφτεί πολύ για να συνεχίσει, καθώς ακολουθεί ένα κατέβασμα στο απότομο "πηγάδι" ύψους 2,5 περίπου μέτρων και σε περίπτωση που το κατέβεις θα πρέπει να έχεις διασφαλίσει ότι η φυσική σου κατάσταση αλλά και οι φακοί, σου το επιτρέπουν.

Το υπόγειο ποτάμι, στο οποίο οφείλει την ονομασία του το σπήλαιο, πρέπει κάπου να καταλήγει σε μορφή πηγών. Το νερό διαβρώνει τα πάντα στο πέρασμά του και προσπαθεί να βρει τη συντομότερη δυνατή διέξοδο, στον δρόμο του, προς τα χαμηλότερα υψομετρικά σημεία. Αυτός στην ουσία είναι και ο παράγοντας που διαμορφώνει την σπηλιά. Σε πολλά σημεία τεράστια κομμάτια βράχου έχουν καταρρεύσει από την οροφή κι έχουν αλλάξει για τα καλά το εσωτερικό της σπηλιάς δημιουργώντας δύσκολα περάσματα, περίεργους σχηματισμούς και στενούς θαλάμους.

Συνεχίζοντας λοιπόν από το πηγάδι, τα πράγματα είναι πολύ πιο δύκολα και η αδρεναλίνη ανεβαίνει κατακόρυφα... Είσαι αναγκασμένος να σέρνεσαι συνεχώς στην κοίτη του ποταμού. Σε υπόγεια νερά και σπήλαια, οι θερμοκρασίες δεν επηρεάζονται ούτε στο ελάχιστο από τον καιρό που κάνει έξω, άρα όπως και να έχει, η αναγκαστική "βουτιά" στα υπόγεια νερά είναι κάτι παραπάνω από παγωμένη! Εδώ υφίσταται μάλιστα ο κίνδυνος της ανόδου της στάθμης του νερού σε περίπτωση βροχής, παρόλα αυτά όμως το νερό δεν ανεβαίνει πολύ απότομα και έτσι έχεις τον χρόνο να το αντιληφθείς και να λάβεις τα μέτρα σου.

Στην εξόρμηση παρέα με την Ε.Σ.Ε., δύο από τα μέλη της ομάδας κατάφεραν να φτάσουν μέχρι την έξοδο του σπηλαίου. Το γεωγραφικό στίγμα της εξόδου στα όργανα GPS αποδείχθηκε χρήσιμο για τους υπόλοιπους που δεν "τερμάτισαν". Το ότι το σπήλαιο είναι διαμπερές, του δίνει έναν ακόμη πιο ιδιαίτερο χαρακτήρα καθώς δεν πρόκειται για κάτι το πολύ συνηθισμένο. Κάποιοι πρόχειροι υπολογισμοί σε συνδυασμό με την εμπειρία των σπηλαιολόγων, μας έδειξαν πως το μήκος του κεντρικού άξονα του σπηλαίου κυμαίνεται περίπου στα 500 μέτρα!

Επισκεφθήκαμε λοιπόν την εκ νέου την έξοδο του σπηλαίου, τις πηγές του νερού, για να πάμε αντίστροφα αυτήν την φορά, κατευθυνόμενοι προς την είσοδό του. Εκεί τα πράγματα είναι αρκετά δύσκολα καθώς κινείσαι ανάμεσα σε "φέτες" πετρωμάτων κακοτράχηλες και με πολύ στενά ανοίγματα. Και κάπου εδώ βρίσκεται το τελευταίο σημείο του σπηλαίου που του δώσαμε ...παρατσούκλι. Μετά το "εκκλησάκι", τον "καταρράκτη", την "φυλακή" και το "πηγάδι" βρήκαμε και το τελευταίο σημείο αναφοράς του σπηλαίου, το "πέρασμα". Το "πέρασμα" είναι δύο αντικρυστοί κάθετοι βράχοι που θυμίζουν συμπληγάδες και το πέρασμα από αυτούς προυποθέτει τα εξής: να είσαι μικρόσωμος, να βγάλεις το κράνος σου για να χωράς, να σκάψεις την λάσπη για να κάνεις μία μικρή διάνοιξη και τέλος να βουτήξεις στο κρύο νερό από την κορυφή ως τα νύχια προστατεύοντας ταυτόχρονα φακούς και ότι άλλο μπορεί να πάθει ζημιά από το νερό. Κάπου εδώ σταματήσαμε... Μετά από μία εβδομάδα ξαναπήγαμε από επάνω και βρήκαμε το "πέρασμα" από την άλλη του πλευρά για να επιβεβαιώσουμε πως το σπήλαιο εξερευνήθηκε εξ' ολοκλήρου. Και πράγματι, το δαιδαλώδες σπήλαιο των Νερών στο Καστανόφυτο του Δήμου Άργους Ορεστικού εξερευνήθηκε πλήρως!

Ήταν η 11η επίσκεψή μας στο Καστανόφυτο για το παρόν θέμα. Στιγμές ικανοποίησης και κάποιας τυπικής ανακούφισης για όλες αυτές τις ώρες που αφιερώσαμε εντός αλλά και εκτός σπηλαίου, τα τελευταία δύο χρόνια. Βέβαια δεν το κάναμε για κανέναν, το κάναμε για εμάς και μόνο, ήταν κάτι που μας γέμισε και μας ευχαρίστησε. Προκάλεσε την περιέργειά μας και το ενδιαφέρον μας, μας έδωσε πολλές εμπειρίες και μας χάρισε εικόνες και ήχους μαγικούς, γεμίζοντας έτσι με έναν πολύ ευχάριστο τρόπο τις ελεύθερες ώρες αρκετών Σαββατοκύριακων...

Το ταξίδι στα υπόγεια μυστικά του τόπου μας προσέθεσε στην cyberότσαρκα ασυνήθιστες εμπειρίες που δεν απαντώνται αλλού. Υπόγεια νερά, σταλακτίκτες, αμέτρητες νυχτερίδες, καταρράκτες, λιμνούλες, λάσπες, βράχοι, θάλαμοι, σήραγγες, σύρσιμο... Και τα δύο επακόλουθα ενός σπηλαίου που συμβαίνουν στον υπερθετικό βαθμό: απόλυτο σκοτάδι και απόλυτη ησυχία! Ακούγεται απλό αλλά όταν το ζεις καταλαβαίνεις πως είναι πολύ ιδιαίτερο.

Ήταν Αύγουστος του 2007 όταν η δίψα για το άγνωστο μας έφερε μπροστά σε έναν μεγάλο θησαυρό του τόπου μας και Ιούλιος του 2009 όταν είπαμε "Αυτό ήταν!". Αφήσαμε το στίγμα στην είσοδο του σπηλαίου, στην πρόχειρη παλιά ταμπέλα των χωριανών που σε ειδοποιεί να μην προχωρήσεις περισσότερο από 50 μέτρα στην σπηλιά καθώς υπάρχει "κίνδυνος", όπως λέει. Το κράνος του Garavela, με την αναγραφή της τρέχουσας ημερομηνίας θα μείνει σε αυτό το σημείο να θυμίζει τις νεανικές ανησυχίες κάποιων που απλά πέρασαν κάποτε από εκεί...

Σημαντική υποσημείωση:

Κατά την διάρκεια των εξερευνήσεων η ομάδα έφτασε πολλές φορές σε ακραίες καταστάσεις και σε σημεία επικίνδυνα για την ασφάλεια και την σωματική ακεραιότητα ενός ανθρώπου. Οι καταστάσεις αυτές δεν μπορούν να αποτυπωθούν στο φωτορεπορτάζ αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υφίστανται. Αν μη τι άλλο... Δεν είμαστε, ούτε μας ενδιαφέρει να γίνουμε πιο "έξυπνοι" από κανέναν, αλλά ό,τι κάναμε το κάναμε με απόλυτη προσοχή, με συμβουλές (άλλοτε και με παρουσία) ειδικών και πληροφορίες από σπηλαιολογικά φόρουμς στο ίντερνετ. Αυτός είναι άλλωστε και ένας από τους λόγους που επισκεφθήκαμε το σπήλαιο 11 φορές. Δεν ήμασταν "έξπερτς" αλλά προσέχαμε, με τον καιρό μάθαμε και τολμήσαμε περισσότερα. Πάντα με προληπτικά μέτρα, ειδοποιώντας τρίτους ανθρώπους εκτός σπηλαίου για την επίσκεψή μας εκεί, και πάντα με συμμετοχή 3 ατόμων και άνω. Έξτρα μπαταρίες, αναπληρωματικούς φακούς και αδιάβροχα. Με αργούς ρυθμούς και χωρίς βιαστικές κινήσεις. ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΕΝ ΣΥΝΙΣΤΟΥΜΕ, ΚΑΙ, ΑΚΟΜΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ, ΔΕΝ ΠΑΡΟΤΡΥΝΟΥΜΕ ΚΑΝΕΝΑΝ, ΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ ΧΩΡΙΣ ΤΙΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ. Ελοχεύουν πάντα κίνδυνοι τραυματισμού, υποθερμίας, εγκλωβισμού, μέχρι και πνιγμού αλλά και τέτανου, αν όχι για όλα τα σπήλαια, τουλάχιστον για το συγκεκριμένο.

Eπιμέλεια: Νio, Toulias

Κείμενο: Τoulias

Εξόρμησαν/Συνεργάστηκαν: Fanis Ellinas, Pely, Kostas, Iraklis, VanGuits, Vasilis, Tasos, Panos, Amorameho, Tsiou, Airmax, Paganini, PitBull, WiMax, Stathis, Hampos, Psilos, Ioannis, Mpouris, Argie, Ampazas, Toulias, Stergios, Nio, garavelas

...στον Αχιλλέα.