Γεντί Κουλέ, στα άδυτα των θρυλικών φυλακών

Μπήκαμε στα άδυτα των θρυλικών φυλακών... H πρώτη εξόρμηση της ομάδας της Cyberότσαρκας Θεσσαλονίκης αποτελεί γεγονός!

Αυτή έλαβε χώρα στην Άνω Πόλη της συμπρωτεύουσας, στην ακρόπολη των αρχαίων τειχών της πόλης γνωστή και ως Επταπύργιο. To Επταπύργιο (ή στα τούρκικα Γεντί Κουλέ = εφτά πύργοι) αποτελεί μια από τις γωνίες των αρχαίων τειχών της Θεσσαλονίκης (η κάτω δεξιά γωνία είναι ο Λευκός Πύργος).

Το Γεντί Κουλέ μπορεί σαν όνομα να θυμίζει σε όλους κάτι αλλά πόσοι ξέρουν περί τίνος πρόκειται; Ειδικά για αυτούς οι οποίοι δεν είναι ντόπιοι Θεσσαλονικείς το Γεντί Κουλέ αποτελεί κάτι το άγνωστο. Το Γεντί Κουλέ είναι πράγματι ένα από τα μυστικά του τόπου. Εμείς ένα απόγευμα του Δεκέμβρη επισκεφθήκαμε τις θρυλικές φυλακές, κάναμε την περιήγηση που αρμόζει σε έναν εξερευνητή της cyberότσαρκας, και σας παρουσιάζουμε το εκτενές άρθρο (πιθανώς θα ακολουθήσει και άλλο άρθρο λόγω νέας εξόρμησης).

Η εξωτερική όψη του κτίσματος μας προιδέασε για το περί τίνος πρόκειται και μας έβαλε στο κλίμα:

Το Επταπύργιο, λοιπόν, (στα τούρκικα Γεντί=εφτά, κουλέ=πύργος) είναι κτισμένο κατά την περίοδο της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Το Επταπύργιο δεν ήταν ανέκαθεν φυλακή, ως φυλακή εκείνα τα χρόνια λειτουργούσε ο Λευκός Πύργος, το νοτιοανατολικό τότε άκρο της πόλης. Το 1890 οι Τούρκοι έχτισαν επάνω στην ακρόπολη (στα αρχαία κτίσματα) ως επιπρόσθετα κτίσματα τις φυλακές. Από τότε λοιπόν η τοποθεσία άρχισε να καλείται με την τούρκική της ονομασία, γι'αυτό και το Επταπύργιο έχει μείνει ως κάστρο ενώ το Γεντί Κουλέ ως φυλακή παρόλο που πρόκειται για τις ίδιες λέξεις.

Κατά κάποιο τρόπο θα μπορούσε να θεωρηθεί "έγκλημα" η καταστροφή των αρχαίων τειχών αλλά εκείνες τις εποχές εκτός από το ότι δεν μπορούσαν να εκτιμήσουν την αξία κάποιων μνημείων, μπροστά σε άλλα πραγματικά εγκλήματα που συνέβαιναν, αυτό αποτελούσε ενά απλό πταίσμα. Και μπορεί οι οθωμανοί να έχτισαν τις φυλακές πριν από 120 περίπου χρόνια αλλά ουσιαστικά οι έλληνες ήταν αυτοί που τις χρησιμοποίησαν μέχρι και το 1989 (σχετικά πρόσφατα δηλαδή).

Από το ότι οι φυλακές του Γεντί Κουλέ ήταν χτισμένες επάνω στο βυζαντινό φρούριο μπορούμε να υποθέσουμε πως ο δείκτης ασφαλείας ήταν πολύ υψηλός. Γι'αυτό πιθανώς και οι φυλακές αυτές χρησιμοποιήθηκαν μέχρι πρόσφατα διατηρώντας μάλιστα

ανδρική,

γυναικεία,

αλλά και στρατιωτική πτέρυγα.

Η θέα ολόκληρης σχεδόν της Θεσσαλονίκης από το Γεντί Κουλέ (αν δείτε που βρίσκεται από τον παραπάνω χάρτη θα καταλάβετε) ανταμοίβει τον επισκέπτη. Μπαίνοντας στις φυλακές αντικρίζουμε κάποια διοικητικά κτίρια (κάποια λειτουργούν ακόμη ως γραφεία) και συνεχίζοντας στο επόμενο επίπεδο συναντάμε το επισκεπτήριο...

Κατέρρευσε πλέον η οροφή του επισκεπτηρίου αλλά η μορφή του παραμένει η ίδια. Ο επισκέπτης στεκόταν από την μεριά που είναι η κάμερα και ο φυλακισμένος πίσω από τα σίδερα. Πηγαίνοντας βαθύτερα στις φυλακές περνάμε τον μεγάλο διάδρομο και συναντάμε το παρατηρητήριο των φυλακών.

Σε ένα σκηνικό που σε ταξιδεύει στο χρόνο και σου "πλακώνει" την ψυχή. Χρόνια κατά τα οποία αυτοί που φυλακίζοταν άδικα ήταν ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Κάθε όροφος της φυλακής και ένας θάλαμος κρατουμένων παρόμοιος με αυτούς των στρατοπέδων συγκέντρωσης, κελιά δεν υπήρχαν. Τα μόνα κελιά της φυλακής ήταν αυτά της απομόνωσης.

Πολλά καψώνια και ίσως, παλιότερα, βασανιστήρια από τους δεσμοφύλακες στους κρατουμένους.

Το άγρυπνο βλέμμα του φρουρού, πίσω από την ενισχυμένη πόρτα παρακολουθεί τις κινήσεις των κρατουμένων κατά τον προαυλισμό τους.

Tο Γεντί Κουλέ δεν είναι τυχαία πολυτραγουδισμένο. Είναι μία ιδιαίτερη φυλακή η οποία σου γεννά διάφορα συναισθήματα και γι'αυτό πιστεύω πως ο "Γεντικουλές" θα έχει χαραχτεί βαθειά στις μνήμες όσων πέρασαν από εκεί είτε ως κρατούμενοι είτε ως επισκέπτες. Ενθουσιασμένοι από το εσωτερικό αυτών των τόσο ιδιαίτερων αλλά και ατμοσφαρικών φυλακών και έχοντας στο μυαλό μας να συλλέξουμε περισσότερο υλικό δεσμευθήκαμε να ξαναανέβουμε στο Γεντί Κουλέ και να καταγράψουμε περισσότερα. Άλλωστε δεν μπορούμε να αφήσουμε ανεξερεύνητο τον μύθο για το μικρό κοριτσάκι που, όπως λένε, εμφανίζεται τις νύχτες στα κάστρα και στοιχειώνει το Επταπύργιο....

ΕΔΩ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΓΕΝΤΙ ΚΟΥΛΕ

Θερμές ευχαριστίες για την πολύτιμη βοήθεια του στον Ανδρέα.

Επιμέλεια/Κείμενο: Τούλιας Γρηγόρης

Συνεργάστηκαν: karanas, kianokranos, alex